Netwerkpartner in de spotlight: Deltares
SMASH! is het netwerk voor smart shipping. Om het web van onze community en onze samenwerkingspartners verder te versterken introduceerden we recent de nieuwe feature: netwerkpartners. Elke maand zetten we een van deze partners in de spotlight. Collega’s geven ons een kijkje achter de schermen, vertellen over interessante ontwikkelingen en over verwachtingen rond de samenwerking in de SMASH!-community. In dit interview spreken we met Rolien van der Mark en Martijn de Jong, ‘portfoliomanagers transport over water’ bij Deltares, zoals zij hun eigen functie karakteriseren.
Focussen op de omgeving van het schip
Deltares is een onafhankelijk instituut voor toegepast onderzoek dat over de hele wereld actief is. ‘Onze kracht is dat we met ruim 800 specialisten alle mogelijke onderwerpen tackelen op het gebied van water, ondergrond en infrastructuur’, vertelt Martijn. Rolien: ‘Al die expertise draagt bij aan ons motto Enabling Delta Life. We worden gedreven door de wens om bij te dragen aan maatschappelijke uitdagingen. Kijken we naar smart shipping, dan valt dat binnen het bredere kader van de Green Deal, waarbij meer transport over water moet leiden tot minder wegtransport en daarmee tot minder CO2-uitstoot.’ Aan de hand van een vergelijking met ‘zusterorganisatie’ – en SMASH!-samenwerkingspartner – MARIN typeert Martijn de rol die Deltares hierin speelt. ‘MARIN focust op het schip en neemt daarbij de omgeving mee en wij focussen op de omgeving en nemen daarbij het schip mee.’
Deze rol wordt onder meer concreet in de recent afgeronde pilot ‘Digital Twin Vaarwegcorridor’, een digitale Rijncorridor die is opgezet vanaf Basel in Zwitserland. Rolien: ‘Met verschillende partijen bootsen we hier de interactie tussen schepen, riviersysteem en infrastructuur na. Op deze manier willen we in kaart brengen wat de gevolgen zijn van klimaatomstandigheden, zoals extreme droogte, op transport, natuur, milieu en financiën. Maar bijvoorbeeld ook hoe automatisering én smart shipping kunnen bijdragen aan een optimale vaarweg en betrouwbaar, duurzaam en toekomstbestendig transport. Een hele grote ambitie’, beseft Rolien. ‘Maar de resultaten van de pilot en het feit dat heel veel partijen willen deelnemen aan het vervolg van dit project, bieden een mooie basis om het dit jaar verder op te schalen onder het Topconsortium voor Kennis en Innovatie (TKI).’
Het inwinnen, combineren en toegankelijk maken van benodigde informatie is natuurlijk het fundament onder smart shipping. En er komt steeds meer informatie beschikbaar. ‘Technieken als datamining, machine learning en AI kunnen helpen om nieuwe inzichten te verkrijgen’, zegt Rolien. ‘Daarvoor is het wel nodig dat alle data bij elkaar staan. Binnen SmartPort en samen met de TU Delft ontwikkelden we de afgelopen tijd een dashboard om data te ontsluiten. Hierin brengen we verschillende databronnen, zoals AIS, IVS en EUROSTAT, samen om inzichten te genereren in goederenvervoer en verkeersstromen. Dit dashboard is een eerste stap die waarschijnlijk op korte termijn een vervolg krijgt.’
Martijn geeft aan dat Deltares daarnaast al jaren kennis ontwikkelt die gebruikt kan worden bij het vormgeven van smart shipping. ‘Zo bestaan er richtlijnen voor het vermogen van een schip met het oog op de belasting van de ondergrond door schroefstralen. Met labtesten – en nu met veldmetingen – tonen we aan dat die richtlijnen in sommige gevallen aan de onveilige kant zijn. Dergelijke informatie kun je gebruiken om een autonoom schip straks te ‘vertellen’ dat het op bepaalde plekken niet te veel vermogen mag gebruiken.’
Werelden samenbrengen in SMASH!
Deltares werkt op het gebied van smart shipping samen binnen verschillende nationale en internationale verbanden en projecten, zoals SmartPort, PIANC en NOVIMAR. Rolien en Martijn positioneren Deltares daarbij tussen universiteiten en ingenieursbureaus. Als een brug tussen onderzoek en toepassingen. Rolien: ‘SMASH! zien we als een nieuw netwerk waar we onze bestaande kennis en ons bestaande netwerk kunnen inbrengen en nieuwe kennis(sen) en inzichten kunnen ophalen.’ ‘Dare to share!’, vat Martijn het met één van de motto’s van Deltares samen. ‘Binnen SMASH! zal onze bijdrage als netwerkpartner vooral aanvullend en ondersteunend zijn.’
Martijn geeft aan dat hij het in die rol interessant vindt om in SMASH! te verkennen hoe partners die aan het autonome schip werken en partners die werken aan de omgeving – de surveyors, meetbedrijven en vaarwegbeheerders – aan elkaar verbonden kunnen worden. ‘Dat is een krachtige combinatie’, zegt hij. ‘Uiteindelijk gaan grote vrachtschepen autonoom de rivier af en dat is helemaal te gek. Voor de kortere termijn zie ik kansen voor kleinere schepen die autonoom gegevens inwinnen over de condities van de ‘vaaromgeving’, zoals bodemligging en waterstanden. Die autonomie biedt ook kansen voor gedeelten waar je normaal gesproken minder gemakkelijk met een groter meetvaartuig komt. Collega’s binnen Deltares zijn daar al sinds enige jaren mee bezig. Het is vanzelfsprekend belangrijk om daar ook de haven- en vaarwegbeheerders bij aan te sluiten. Pakken we dit binnen SMASH! gezamenlijk op, dan kunnen we autonome transportschepen straks – gestroomlijnd – met steeds meer informatie voeden en vice versa. Denk aan het toevoegen van voorspelde gegevens, zoals waterstanden en andere omgevingscondities, of zelfs waterkwaliteitsvraagstukken. Zo weet het autonome schip nog beter waar en in welke omstandigheden het zich bevindt en hoe het binnen die condities zo efficiënt mogelijk kan functioneren.’
